Van heel veel afbeeldingen die op emaillen borden staan, zal nooit meer achterhaald kunnen worden wie de ontwerper was. Gelukkig zijn er ook gesigneerde borden. En borden waarvan, ondanks het ontbreken van een handtekening, de ontwerper wel bekend is. In deze rubriek zullen we een paar van deze helden behandelen.
 

 
JAN LAVIES 1902 – 2005
Jan Lavies studeerde aan de Koninklijke Academie van Beeldende kunsten. Doordat zijn moeder een brief aan koningin Wilhelmina stuurde, kreeg hij een studiebeurs. Net voor zijn eindexamen stopte hij met zijn opleiding om zich volledige te kunnen richten op zijn grote liefde: het ontwerpen van affiches. In 1924 vertrok hij naar New York waar hij begon als bordenwasser en huisschilder. Later verdiende hij zijn geld door op Broadway portretten van filmsterren te schilderen op reclamezuilen. In 1925 vertrok hij naar
Nederlands-Indië waar hij als freelance-ontwerper aan de slag ging. Na een ontwerp dat hij gemaakt had voor het weekblad D’Oriënt ging het goed met de zaken. Zo maakte hij o.a. ontwerpen voor de Koninklijke Pakketvaart Maatschappij (KPM), General Motors, Shell en het weekblad Sport in Beeld. Toen hij in 1932 terug kwam in Nederland specialiseerde hij zich in het airbrush-schilderen. Lavies verwierf vooral bekendheid door zijn omslagen voor King Atlas, zijn tabaksreclames (voor merken als Caballero, Golden Fiction en Aïda) en zijn veelal in art-deco stijl uitgevoerde affiches voor scheepvaartmaatschappijen. In de jaren zestig werd de rol van affiches en emaillen borden in de
reclamewereld langzaam overgenomen door foto’s en televisiereclame. Lavies richtte zich voornamelijk nog op het drukwerk voor de Holland-Amerika Lijn waarvoor hij 17 jaar lang de huisstijl ontwierp. In 1978 stopte hij met ontwerpen, helaas…
 
                                                            

JOZEF FERDINAND (‘EPPO’) DOEVE 1907 – 1981

Eppo Doeve werd op 2 juli 1907 geboren te Bandung. Hij was autodidact en werkte tot 1927 in zijn geboorteplaats. In 1927 verhuisde hij naar Wageningen alwaar hij de agrarische school bezocht. Vervolgens verhuisde hij naar Amsterdam en Naarden om zich uiteindelijk in Blaricum te vestigen. In het begin maakte hij satirische tekeningen vooral voor Elseviers Weekblad en Elseviers Magazine. Naast deze prenten tekende Doeve onder andere rechtszittingen en vergezelde hij schrijvende collega’s.
Later ging hij schilderen waarbij hij rond 1940 werd beïnvloed door het magisch realisme. Uiteindelijk maakte hij ook wanddecoraties, decors, glasramen litho’s en deed alle takken van toegepaste grafiek zoals postzegels, bankbiljetten, boekillustraties en litho’s. Maar hij werd vooral bekend door de talloze politieke tekeningen voor de Haagsche Post, De Groene Amsterdammer, Elseviers weekblad en Elseviers Magazine. Verder maakte hij advertenties, affiches en illustraties voor diverse adverteerders waaronder Philips. Ook op emaillen borden verscheen werk van hem. De bekendste voorbeelden hiervan zijn het tijgerbord voor Artis en een bord voor Van Houten. Behalve op deze site is zijn werk ook te bewonderen in het Persmuseum in Amsterdam en het Singer museum in Laren.

 

 

 

 

 
JJACOB (‘JAC.’) JONGERT 1883 – 1942

Jac. Jongert werd geboren in de Enge Wormer. Hij woonde van 1905 tot 1918 in Purmerend. In plaats van op de boerderij te werken volgde Jongert opleidingen aan de kunstnijverheid- en tekenschool “Quellinus”, de rijksschool voor Kunstnijverheid en de Rijksacademie te Amsterdam. In 1905 behaalde hij het diploma MO tekenen waardoor hij les kon gaan geven aan o.a. de Stadstekenschool te Purmerend. Hier raakte hij onder meer bevriend met Chris Lanooy, leider van het schildersatelier bij Haga, wijnhandelaar Kassen Oud en uitgever Jacob Muusses. Deze contacten leverden hem naast het lesgeven ook ontwerpwerk. Voor glasfabriek Leerdam kreeg hij o.a. drukwerk opgedragen voor het glaswerk van de Bazel. Voor uitgeverij Ploegsma ontwierp Jongert boekbanden en illustraties. Fabrikant W.G.Boelens Senior in Kampen gunde hem de ontwerpopdracht voor etiketten voor sigarenkistjes. Jongert werd zo in Nederland bekend door zijn grafische ontwerpen. In 1918 volgde zijn aanstelling in Rotterdam bij de Academie voor technische wetenschappen en beeldende kunsten als hoogleraar decoratieve kunst en kunstnijverheid.
Ondertussen werd Jongert’s stijl onder invloed van opdrachtgevers en door de eisen van de reclame steeds strakker. Typische voorbeelden hiervan zijn z’n ontwerpen voor Wed. van Van Nelle. Veel van deze strakke uitingen verschenen
ook op emaillen borden waarvan het rood/gele bord en het zogenaamde blokjesbord prachtige voorbeelden zijn.